Kan jij trauma en gevoelens bestaansrecht geven?

Misschien denk jij: “Trauma? Daar heb ik geen last van!” Nou dan vergis je je. Want weet je dat we allemaal trauma oplopen in het leven? Het is onmogelijk om traumavrij op te groeien.

 Veel van onze trauma’s zijn ontstaan in de vroege jeugd, waarbij we trauma al vanaf de conceptie kunnen oplopen. Logisch dat we weinig herinnering hebben aan onze trauma’s. Ze liggen echter wel in ons onderbewustzijn én in het lichaam opgeslagen.

Het is voor het mentaal en fysiek welzijn van zowel onszelf als onze kinderen van groot belang dat er meer trauma-bewustzijn komt. De meest waardevolle bouwsteen van Aware Parenting is daarom voor mij ‘herstel van stress en trauma’.

Er bestaan nog veel misvattingen over wat trauma precies is. Veel mensen denken bij trauma aan hele heftige gebeurtenissen in het leven zoals geweld, misbruik of een ongeluk. Peter Levine stelt dat trauma niet in de gebeurtenis zit, maar in het lichaam. Hij spreekt van ‘unfinished business’ waarmee hij bedoelt dat de diepere oorzaak van trauma gaat over fysieke reacties die verhinderd zijn en gevoelens die niet gevoeld zijn.

Wanneer er gevaar dreigt bereid ons lichaam zich voor om te kunnen vechten of vluchten. Daarbij worden er automatisch een aantal systemen in werking gezet en komt er energie vrij. Het stresshormoon cortisol komt vrij evenals adrenaline. Wanneer ons lichaam tot actie overgaat wordt de vrijgekomen energie omgezet in vechten of vluchten. We kunnen echter ook bevriezen waardoor overlevingsenergie blokkeert en wordt vastgezet in ons lichaam. Door deze opgehoopte energie ontstaat trauma.

Als ouder kan je nog zo je best doen, je weet nu dat ieder kind met trauma op zal groeien. Er doen zich namelijk voortdurend situaties voor die zorgen voor stress of emotionele pijn bij een kind. Dagelijkse gebeurtenissen die onschuldig lijken en waarvan we ons niet bewust zijn welke impact het op ons kind heeft.

Er is dus een belangrijke taak voor jou als ouder weggelegd om je kind te leren hoe het om kan gaan met de stress en pijn die het leven brengt. Daarvoor is het van belang dat je ruimte leert geven aan het hele scala aan emoties. Van jezelf én van je kind. Gevoelens mogen gevoeld worden. Je mag gevoelens bestaansrecht geven.

Goede kans dat je dit nooit geleerd hebt. Omdat je nooit de kans kreeg opgehoopte gevoelens en stress te mogen ontladen middels een huil- of driftbui. Omdat je de boodschap van huis uit hebt meegekregen dat je emoties er niet mochten zijn. Je werd huilebalk of angsthaas genoemd. Bij boosheid mocht je afkoelen op de gang. Herkenbaar? Je hoeft het je ouders niet te verwijten, zij wisten ook niet beter. Het is verweven in onze cultuur dat je sterk moet zijn en door moet gaan.

Gelukkig komt er steeds meer aandacht voor de functie van emoties. Emoties zijn energie die door ons heen stroomt. Wanneer we een emotie zoals boosheid of verdriet onderdrukken, dan slaat die energie zich ook op in ons lichaam. We kunnen stress er echter uithuilen! Kan je eens naar boosheid kijken als vechtreflex? Wanneer boosheid ingehouden moet worden dan bevriezen we en houden we de overlevingsenergie vast.

Door Aware Parenting ben ik me ervan bewust geworden hoe belangrijk het is dat ik iedere emotie en de bijbehorende natuurlijke expressie van mijn kind serieus mag nemen en de ruimte mag geven. Om geen enkele huilbui op te willen lossen, hem af te leiden of te zeggen dat het al over is. Ik laat mijn kind zolang ontladen als dat hij nodig heeft. Ook als dat in een driftbui is. Is hij angstig om wat voor reden dan ook dan wuif ik dat niet weg, maar erken hem in zijn angst en ben er voor hem. En bij het ruimte geven aan al die emoties probeer ik altijd in verbinding met hem te blijven. Ik doe mijn best met liefdevolle aandacht aanwezig te zijn en hem de veiligheid te bieden die hij nodig heeft om zich te kunnen uiten en onvoorwaardelijk zichzelf te kunnen zijn. Dat is niet altijd makkelijk. Zeker niet wanneer hij in zijn boosheid dingen doet die niet mogen. Zie dan maar eens liefdevol te blijven.

In dat soort momenten helpt het mij om achter het gedrag te kijken en het ‘probleemgedrag’ als signaalgedrag te zien. Met zijn gedrag wil hij duidelijk maken dat er iets niet lekker zit. Dat hij last heeft van opgehoopte gevoelens of dat hij in een bepaalde behoefte niet voorzien wordt en dat hij daar op die manier uiting aan geeft. De kunst is dan om veiligheid te kunnen bieden om het signaalgedrag om te buigen naar ontlading. Zodat hij zijn overvolle emmertje kan legen en agressie om kan zetten in expressie en losgekomen energie vrij kan bewegen.